- Trong quá trình xây dựng và phát triển chế độ XHCn ở liên xô và các nước Đ Âu đã đem lại nhiều thành tựu to lớn nhưng cũng có nhiều sai lầm, khuyết tật xói mòn --> sự tan rã và sụp đỗ của chế dộ XHCN ở LX, Đ Âu ( 1989-1991).
- Các nguyên nhân:
- Do đường lối lãnh đạo mang tính chủ quan duy ý chí, cơ chế tập trung quan liêu bao cấp-> sx trì trệ, đời sống nhân dân không dược cải thiện, thiếu công bằng dân chủ -> quần chúng bất mảng...
- Không bắt kịp với phát triển cảu KHKT tiên tiến --> lạc hậu trì trệ, khủng hoảng về KT - XH.
- Trong quá trình cải tổ phạm phải nhiều sai lầm -> làm cho khủng hoảng thêm trầm trọng.
- Sự chống phá của các thế lực thù địch ở trong và ngoài nước.